Belangrijkste verschil: osmose is een soort diffusie, waarbij moleculen door een semipermeabel membraan heenvloeien naar een meer geconcentreerde oplossing uit een meer verdunde oplossing. Dialyse is een medisch proces dat helpt bij het uitvoeren van de functies van een nier als de nieren niet langer kunnen werken.
Er zijn bepaalde processen die plaatsvinden in een menselijk lichaam die nodig zijn voor het voortbestaan van de mens. Osmose, diffusie, ademhaling, etc. zijn enkele van deze processen. Osmose vindt plaats in de cellen, waar cellen nutriënten absorberen en diffunderen door ze door een semipermeabel membraan te leiden. De nier is een orgaan dat het belangrijke werk verricht om het evenwicht in het lichaam te handhaven door bloed en vloeistof in het lichaam te filteren en overtollig water en afval ervan af te scheiden. Het functioneert ook als een onderdeel van het endocriene systeem. Dialyse is een medische procedure die vereist is wanneer de nieren niet langer in staat zijn om goed te functioneren.
Osmose is onderverdeeld in drie stadia: hypotoon, isotoon en hypertoon. Bij hypotoon is de externe oplossing minder geconcentreerd dan de interne oplossing, terwijl bij hypertone de externe oplossing meer geconcentreerd is dan de interne oplossing. Isotonisch is het evenwicht dat wordt bereikt als beide oplossingen dezelfde concentratie hebben. Osmose wordt door verschillende cellen en organismen gebruikt om een evenwicht te bereiken. Cellen gebruiken ook osmose om voedingsstoffen en energie te krijgen en vormen op water gebaseerde oplossingen in de cel. De celmembranen werken als een semi-permeabele doorgang, waardoor grote en polaire moleculen, zoals ionen, eiwitten en polysacchariden kunnen passeren, terwijl ze niet-polaire en / of hydrofobe moleculen blokkeren, zoals lipiden, kleine moleculen zoals zuurstof, kooldioxide, stikstof, stikstofoxide, enz. De doorlaatbaarheid van het celmembraan hangt af van oplosbaarheid, lading of chemie, evenals de grootte van de opgeloste stof.
Het woord "osmose" is afgeleid van de woorden "endosmose" en "exosmose", bedacht door de Franse arts René Joachim Henri Dutrochet. Een praktisch voorbeeld van osmose is een cel die, wanneer geplaatst in een hoog geconcentreerde oplossing (zout water), water uit de cel vrijgeeft aan het medium eromheen, waardoor het in krimpt. Als het echter in een oplossing met lagere concentratie zoals zoet water wordt geplaatst, zal de cel het water opnemen en groter worden. Osmose is ook de belangrijkste manier waarop planten water en noodzakelijke voedingsstoffen verkrijgen om te overleven vanaf de grond. Het proces van het absorberen van water uit de bodem is osmose.
Dialyse is een medisch proces dat helpt bij het uitvoeren van de functies van een nier als de nieren niet langer kunnen werken. De term is afgeleid van het Griekse woord 'dialusis' dat 'ontbinding' betekent. De term is gemaakt door het combineren van 'dia' betekent 'door' en 'lysis' betekent 'losraken of splitsen'. Het is een kunstmatige vervanging wanneer de nierfuncties verloren gaan, wat geleidelijk of onmiddellijk kan zijn. Dialyse helpt door het afval en overtollig water van het bloed te scheiden. Het kan ook gedeeltelijk worden gebruikt voor mensen die van toepassing zijn op een niertransplantatie. Dialyse wordt gebruikt wanneer een persoon ongeveer 85-90% verlies van zijn nierfunctie ervaart.
Het doel van de dialyse is om het evenwicht van het lichaam te behouden. Het doet dit door het verwijderen van afval, zout en overtollig water om te voorkomen dat ze zich opbouwt in het lichaam, een bepaald niveau van chemicaliën en voedingsstoffen (bijv. Kalium, natrium, chloride, calcium, fosfor, magnesium en sulfaat) in het lichaam handhaaft en ook helpt de bloeddruk onder controle te houden. De nier maakt ook deel uit van het endocriene systeem en produceert erytropoëtine en calcitriol, die respectievelijk helpen bij de aanmaak van rode bloedcellen en botvorming. De eerste werkende dialysemachine werd in 1943 ontwikkeld door de Nederlandse arts Dr. Willem Kolff. Het eerste succesverhaal gebeurde echter in 1945. De machine werd gemaakt met behulp van worstdarmen, drankblikjes, een wasmachine en andere objecten die op dat moment beschikbaar waren.
Dialyse maakt gebruik van principes zoals diffusie en ultrafiltratie van vloeistof over een semi-permeabel membraan. Bij dialyse stroomt het bloed naar één kant van een semi-permeabel membraan en stroomt aan de andere kant een dialysaat. Het semipermeabele membraan heeft kleine gaatjes waardoor stoffen uit het bloed door het membraan naar het dialysaat kunnen diffunderen. Het schone bloed wordt vervolgens terug in het lichaam teruggeplaatst. Er zijn vijf soorten dialyse, waarvan er drie primair zijn en twee secundair. De primaire zijn hemodialyse, peritoneale dialyse en hemofiltratie, terwijl de secundaire zijn hemodiafiltratie en intestinale dialyse.
Bij hemodialyse wordt het bloed van de patiënt door het bloedcompartiment van een dialysator gepompt en het andere compartiment heeft het dialysaat. Deze worden gedeeld door synthetische holle vezels, die fungeren als het semipermeabele membraan. Het gereinigde bloed wordt vervolgens terug in het lichaam teruggebracht. Dit is een proces van 3-5 uur en moet drie keer per week worden gedaan. Bij peritoneale dialyse wordt het bloed in het lichaam zelf gereinigd door middel van een buis die in de peritoneale holte in de buik wordt geplaatst. De holte is gevuld met dialysaat door een chirurgisch geplaatste katheter, waar het blijft en de slagaders en aders reinigt. De extra vloeistof en het afval wordt vervolgens via dezelfde katheter verwijderd en weggegooid. Elke uitwisseling duurt ongeveer een uur tot anderhalf uur en het dialysaat moet vier tot vijf keer per dag worden vervangen. Hemofiltratie is een soortgelijk proces als hemodialyse, maar in plaats van dialysaat wordt het gedaan met behulp van druk. Hemodiafiltratie is een combinatie van hemodialyse en hemofiltratie. Bij darmdialyse wordt het patiëntendieet aangevuld met oplosbare vezels of moet de patiënt om de vier uur ongeveer 1 - 1, 5 liter niet-absorbeerbare oplossingen van polyethyleenglycol of mannitol consumeren.
dialyse | Osmose | |
Definitie | Dialyse is het proces waarbij afval en overtollig water uit het bloed worden verwijderd wanneer de nier niet langer in staat is om deze taken uit te voeren. | Osmose is de beweging van deeltjes of oplosmiddelmoleculen door een gedeeltelijk permeabel membraan naar een gebied met hoge concentratie vanuit een gebied met lage concentratie. |
Werkwijze | Er zijn twee hoofdtypen dialyse: intern en extern. Het proces van het filteren van het bloed kan intern gebeuren via peritoneale dialyse of extern via hemodialyse. Beide gebruiken machines om de taken van de nieren uit te voeren. | Osmose komt voornamelijk voor met water en cellen. Als het medium dat de cel omringt een hogere waterconcentratie heeft, zal de cel het water absorberen. |
Belang | Dialyse helpt bij het uitvoeren van het werk van de nieren wanneer het niet in staat is om dergelijke taken uit te voeren. Het helpt het interne evenwicht van water en mineralen in het lichaam te handhaven, samen met het scheiden van afval van het bloed. | Door osmose kunnen cellen veel voedingsstoffen opnemen die in het water beschikbaar zijn. |
Water | Vereist water samen met andere vloeistoffen om zijn taak te vervullen. | Vereist water. |
Concentratiegradiënt | Handhaaft of vestigt een nieuwe concentratiegradiënt. | Verlaagt concentratiegradiënt |
Energie | Vereist externe energie en druk van machines. | Passief, omdat er geen externe energie nodig is. |
Types | Hemodialyse, peritoneale dialyse, hemofiltratie, hemodiafiltratie en dendedialyse. | Omgekeerde osmose, doorsturen naar osmose |
